همان طور كه در قيامت چنين است:

«عالِمَ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ أَنْتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبادِكَ‌؛ خداوندا! تو از اسرار پنهان و آشكار آگاهى، و تو در ميان بندگانت قضاوت خواهى كرد». [1]

2- دادگاه وجدان توصيه و رشوه و پارتى و پرونده سازى رايج بشرى را نمى‌پذيرد، همانطور كه درباره دادگاه قيامت نيز مى‌خوانيم:

«وَ اتَّقُوا يَوْمًا لا تَجْزي نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَيْئًا وَ لا يُقْبَلُ مِنْها شَفاعَةٌ وَ لا يُؤْخَذُ مِنْها عَدْلٌ وَ لا هُمْ يُنْصَرُونَ‌؛ از آن روز بترسيد كه هيچ كس به جاى ديگرى مجازات نمى‌شود و نه شفاعتى پذيرفته مى‌گردد و نه فديه و رشوه‌اى و نه يارى مى‌شوند». [2]

3- محكمه وجدان مهمترين و قطورترين پرونده‌ها را در كوتاه‌ترين مدت رسيدگى كرده و حكم نهائى خود را به سرعت صادر مى‌كند، نه استيناف در آن هست و نه تجديد نظر و نه ماهها و سالها سرگردانى و دربه درى، همانطور كه درباره دادگاه رستاخيز نيز مى‌خوانيم:

«وَ اللَّهُ يَحْكُمُ لا مُعَقِّبَ لِحُكْمِهِ وَ هُوَ سَريعُ الْحِسابِ‌؛ خداوند حكم مى‌كند و حكم او رد و نقض نمى‌شود و حساب او سريع است». [3]

4- مجازات و كيفرش بر خلاف مجازاتهاى معمولى اين جهان نخستين جرقه‌هايش در درون افروخته مى‌شود و از آنجا به بيرون سرايت مى‌كند، نخست روح انسان را مى‌آزارد سپس آثارش در جسم و چهره و خواب و خوراك او آشكار مى‌گردد همانطور كه درباره دادگاه قيامت نيز مى‌خوانيم:

«نَارُاللّهِ الْمُوقَدَةُ* الَّتى تَطَّلِعُ عَلَى الأفْئِدَةِ؛ آتش برافروخته الهى كه از

[1]. سوره زمر (39)، آيه 46.

[2]. سوره بقره (2)، آيه 48.

[3]. سوره رعد (13)، آيه 41.