بنابراين لطف و رحمت خدا شامل حالشان شده و خواسته‌شان به اجابت نمى‌رسد. نمونه بارز اين‌گونه افراد «ثعلبه» است. توجّه فرماييد:

«ثعلبة بن حاطب» مرد فقيرى بود، و مرتّب به مسجد پيامبر صلى الله عليه و آله مى‌رفت، اصرار داشت پيامبر صلى الله عليه و آله دعا كند؛ تا خداوند مال فراوانى به او بدهد!

پيغمبر صلى الله عليه و آله به او فرمود:

«قَليلٌ تُؤَدِّي شُكْرَهُ خَيْرٌ مِنْ كَثِيرٍ لاتُطِيقُهُ؛

مقدار كمى كه بتوانى حقّش را ادا كنى، بهتر از مقدار زيادى است كه توانايى اداى حقش را نداشته باشى». آيا بهتر نيست به پيامبر خدا تأسّى جويى، و به زندگى ساده‌اى قناعت كنى؟ ولى ثعلبه دست‌بردار نبود، و سرانجام به پيامبر صلى الله عليه و آله عرض كرد: «به خدايى كه تو را به حق فرستاده سوگند ياد مى‌كنم، اگر خداوند ثروتى به من عنايت كند، تمام حقوق آن را خواهم پرداخت».

پيامبر صلى الله عليه و آله براى او دعا كرد، چيزى نگذشت كه (طبق روايتى) پسر عموى ثروتمندش از دنيا رفت، و ثروت سرشارى به او رسيد. و طبق روايت ديگرى، گوسفندى خريد، و زاد و ولد كرد، آن چنان كه نگهدارى آنها در مدينه ممكن نبود، ناچار به آبادى‌هاى اطراف مدينه روى آورد، و آن چنان مشغول و سرگرم زندگى مادّى شد، كه در جماعت و حتّى نماز جمعه نيز شركت نمى‌كرد.

پس از مدّتى پيامبر صلى الله عليه و آله مأمور جمع‌آورى زكات را نزد او فرستاد، تا زكات اموالش را بگيرد.

ولى اين مرد كم‌ظرفيّتِ تازه به نوا رسيده و بخيل، از پرداخت حق الهى خوددارى كرد، نه تنها زكات نپرداخت، كه به اصل تشريع اين حكم نيز اعتراض نمود و گفت: اين حكم براى جزيه غير مسلمانان است؛ ما مسلمان شده‌ايم كه از پرداخت جزيه معاف باشيم! با پرداخت زكات، چه فرقى ميان ما و غير مسلمانان باقى مى‌ماند؟!

از اين سخن استفاده مى‌شود كه او نه مفهوم جزيه را فهميده بود، و نه درك‌