مخصوصى داشته‌اند، با اين حال تصوّر «ذاتى» كه نه جسم دارد، نه زمان و نه مكان، و در عين حال به تمام زمانها و مكانها احاطه دارد، و ازهر نظر نامحدود است، كارى است بس دشوار، نمى‌گوييم محال است، بلكه مى‌گوييم مشكل است و احتياج به بلند پروازى فكر و انديشه دارد.

امّا يادآورى اين نكته بسيار لازم است كه ما به حقيقت ذات خدا هرگز پى‌نخواهيم برد، و انتظار آن را هم نبايد داشته باشيم، زيرا چنين انتظارى به اين مى‌ماند كه‌ انتظار داشته باشيم اقيانوس بيكرانى را در ظرف كوچكى جاى دهيم.

تعجّب نكنيد اگر بگوييم همين موجودات طبيعت كه بهترين راهنماى‌ خدايابى‌ بودند، در راه‌ شناسايى صفات خدا ما را فريب خواهند داد، زيرا مقايسه صفات خداوند ازلى و ابدى، به صفات مخلوقات محدود و متناهى خطرناكترين پرتگاهى است كه در جاده خداشناسى تصوّر مى‌شود (دقّت كنيد).

و اين جاست كه يك لغزش كوچك ممكن است انسان را فرسنگها از جادّه اصلى خداشناسى به دور اندازد و در سنگلاخ بت پرستى و مخلوق پرستى سرگردان سازد (باز هم دقّت كنيد).

صفات جمال و جلال‌

معمولًا صفات خدا را به دو دسته تقسيم مى‌كنند «صفات ثبوتيه» يعنى آنچه خداوند آنها را دارا است. و «صفات سلبيه» يعنى آنچه را خداوند از آنها منزه است.

و اكنون اين سئوال پيش مى‌آيد كه ذات خداوند داراى چند صفت است؟

پاسخ آن اين است كه صفات خدا از يك نظر بى‌پايان و نامحدود و از نظرى دريك صفت خلاصه مى‌شود، زيرا تمام صفات ثبوتى خدا را مى‌توان در جمله زير خلاصه كرد:

«ذات خدا ذاتى است نا متناهى از هر