اساس احترام متقابل.

نكته سوم اين كه اين پيامبر الهى همچون تمام پيامبران ديگر كار خويش را با دعوت به توحيد و يكتا پرستى و مبارزه با شرك و بت پرستى آغاز كرد.

« «وَلَا تَنقُصُوا الْمِكْيَالَ وَالْمِيزَانَ إِنِّى أَرَاكُمْ بِخَيْرٍ وَإِنِّى أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ مُّحِيطٍ»؛ (اى قوم من!) پيمانه و وزن را كم نكنيد (و دست به كم فروشى نزنيد!) من (هم اكنون) شما را در نعمت مى‌بينم؛ (ولى) از عذاب روز فراگير، بر شما بيمناكم!». [1]

حضرت شعيب پس از هشدارى كه به قوم خود در مورد بت پرستى مى‌دهد (كه مشكل همه اقوام و ملل پيشين بود) مشكل اختصاصى قوم خويش كه همان انحراف در مسائل اقتصادى بود را مطرح كرده، و آنها را از كم كردن «مكيال» و «ميزان» نهى مى‌كند. مكيال و ميزان به معناى پيمانه و ترازوست و كم كردن آنها به معناى كم فروشى و نپرداختن حقوق مردم است. حضرت سپس آنها را تهديد مى‌كند و از عواقب شوم اخروى آن مى‌ترساند كه اگر از كم فروشى دست برنداريد مجازاتى فراگير و گسترده در روز قيامت در انتظارشماست. حضرت شعيب در آيه بعد هم بر اين مساله پافشارى كرده، مى‌فرمايد: « «وَيَا قَوْمِ أَوْفُوا الْمِكْيَالَ وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ وَلَا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْيَاءَهُمْ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ»؛ و اى قوم من! پيمانه و وزن را با عدالت تمام بدهيد! و بر اشياء (و اجناس) مردم، عيب نگذاريد، و از حق آنان نكاهيد! و در زمين به فساد نكوشيد!». [2]

«بخس» (بر وزن نحس) در اصل به معناى كم كردن به عنوان ظلم و ستم است ولى در اين‌جا ممكن است دو تفسير براى آن گفته شود:

1. كم گذاشتن در كمّيت يا كيفيّت جنس يا هر دو، بنابراين فروشندگان محترم‌

[1]. سوره هود، آيه 84.

[2]. سوره هود، آيه 84.