responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : پيام قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 6  صفحه : 303

و پا و پوست سر را مى‌كند و مى‌برد، و كسانى را كه به فرمان خدا پشت كردند صدا مى‌زند!.

***

تفسير و جمع‌بندى‌

تعبيرات مختلف قرآن درباره دوزخ‌

در نخستين آيه به يكى از معروفترين نام‌هاى دوزخ كه 77 بار در قرآن مجيد تكرار شده- يعنى جهنم- برخورد مى‌كنيم، اين آيه اشاره به پيروان ابليس كرده، مى‌گويد: «جهنّم وعده گاه همه آنهاست- و براى آن هفت در است!» وَ انَّ جَهَنَّمَ لمَوْعِدُهُم اجْمعِينَ- لَها سَبْعَةُ ابْوابٍ‌.

در معناى واژه‌ «جهنَّم» ميان ارباب لغت و مفسّران گفتگو بسيار است، بعضى آن را به معناى «آتش»، و بعضى آن را به معناى «عميق و ژرف» دانسته‌اند، در لسان العرب آمده‌ «جِهِنَّام» به معناى عمق زياد است، و لذا «بئرٌ جَهَنَّم و جِهِنّام» به معنى چاه عميق آمده است.

در همان كتاب از بعضى نقل شده است كه اين واژه در اصل عبرانى است و «كِهنّام» بوده است، و عربى آن به صورت جهنّم ذكر شده، (و به همين دليل از الفاظ مالا ينصرف است، چرا كه هم معرفه و هم عجمى است).

جمعى آن را در اصل واژه عبرى «جهينون» دانسته‌اند [1] و بعضى آن را عربى مى‌دادند (و علّت ما لا ينصرف بودن آن تأنيث و تعريف ذكر كرده‌اند).

بعضى نيز آن را از ريشه فارسى دانسته‌اند.

به تونل زير زمينى كه حرارت در آن مى‌دمند و زمين حمام را گرم مى‌كند نيز جهنّم مى‌گويند. [2]

به هر حال ريشه آن هر چه بوده باشد (عربى، فارسى، و عبرانى) اين واژه در قرآن مجيد نامى است براى محلى كه مملو از انواع عذاب‌هاست و كانون قهر و غضب الهى است، و داراى دركات و مراتب مختلف است.

ضمناً در آيه آمده بود جهنم هفت در دارد كه بعداً به خواست خدا درباره آن بحث خواهيم كرد.


[1]. لغتنامه دهخدا ماده «جهنَم».

[2]. لغتنامه دهخدا ماده جهنّم- التحقيق، لسان العرب- المنجد و اقرب الموارد.

نام کتاب : پيام قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 6  صفحه : 303
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست