شك نيست كه نظام اسلامى با نظام هاى مادّى در اين قسمت تفاوت دارد؛ چون در نظام هاى مادّى هيچ ضامن اجرائى جز همان مجازات هاى دنيوى و مادّى وجود ندارد؛ به همين دليل هر حكمى كه فاقد عقوبت متخلّف باشد، از نظر آنها حكم و قانون شمرده نمى‌شود، بلكه آن را يك توصيه اخلاقى مى‌دانند.

در حالى كه در نظام هاى دينى، اعتقادات قلبى و تعهّدات معنوى و ايمان به دادگاه بزرگ الهى در قيامت، و توجه به مراقبت پروردگار در دنيا، يكى از انگيزه‌هاى مهم و ضامن اجرائى قوى است؛ ولى چون اين انگيزه‌هاى الهى در همه نفوس به تنهايى مؤثّر نيست، بايد در كنار آن ضامن اجراهاى مادّى و عقوبت هاى دنيوى نيز قرار گيرد.

اهتمام شارع مقدّس به اجراى حدود و مجازات هاى متخلّفان تا آن حد است كه در روايات متعدّدى مى‌خوانيم: «حَدّ يُقامُ فِى الارْضِ ازْكى مِنْ مَطَرِ ارْبَعينَ لَيْلَةً وَ ايّامِها»: «حدّى كه در زمين اجرا شود پر بارتر از چهل شبانه روز باران است!» اين حديث هم از رسول خدا صلى الله عليه و آله و هم از امام باقر عليه السلام و از امام صادق عليه السلام نقل شده است؛ و در بعضى از اين متون به جاى‌ «ازْكى»، «افْضَل»، يا «انْفَع» آمده است. [1] در تفسير آيه شريفه‌ ... يُحيِى الارْضَ بَعْدَ مَوْتِها [2] در حديثى از امام هفتم موسى بن جعفر عليه السلام مى‌خوانيم: «لَيْسَ يُحيِيها بِالْقَطرِ وَلكِنْ يَبْعَثُ اللَّهُ رِجالًا فَيُحْيونَ الْعَدْلَ فَتُحْيَى الارْضُ لِاحْياءِ الْعَدلِ، ثُمَّ قالَ:" وَ لِاقامَةُ الْحَدِّ فيهِ انْفَعُ فِى الارْضِ مِنَ الْقَطَر ارْبَعينَ صَباحاً"»: (تنها) زمين را باران زنده نمى‌كند؛ بلكه مردانى را برمى‌انگيزد كه عدالت را زنده كنند، سپس زمين به خاطر احياى عدالت زنده مى‌شود، بعد از آن امام عليه السلام افزود: «به يقين اجراى يك حدّ در طريق عدالت سودمندتر است از چهل روز باران در زمين!» [3] چرا اجراى يك حدّ انفع و افضل و ازكى از چهل شبانه روز باران نباشد! در حالى كه‌

[1]. وسائل، جلد 18، باب 1 از ابواب مقدّمات حدود حديث 2 و 3 و 4 ..

[2]. سوره روم، آيه 19 ..

[3]. همان مدرك، حديث 3 ..