كوتاه سخن اين‌كه حركت به سوى علم و معرفت مانند هر حركت ديگر، نياز به انگيزه و محرك دارد، اين انگيزه مى‌تواند يكى از امور زير باشد:

1- جاذبه علم و دانش و عشق به معارف، كه در درون جان انسان از آغاز به وديعت نهاده شده است.

2- آگاهى از نتايج پر بار، و آثار گرانبهاى معرفت و وصول انسان به مراحل عالى تكامل در سايه آن.

3- احساس مسؤوليت و ترس از عواقب دردناك فقدان معرفت و مجازات و كيفرهاى آن.

هريك از اين امور مى‌تواند زمينه لازم را براى پيمودن اين راه پرفراز و نشيب فراهم سازد و اگر همه اين امور دست به دست هم دهد مسلّماً اين حركت سريع‌تر و عميق‌تر و پربارتر خواهد بود.

آخرين سخن اين‌كه بالاترين افتخار انسان، معرفت و آگاهى است، و جاهلان بى‌معرفت، مردگان زنده نما هستند.

رسيدن به مقام آگاهى و معرفت كامل، جز با فراهم ساختن اسباب و رفع موانع و آماده نمودن زمينه‌ها ممكن نيست.

و چه جالب مى‌گويد آن شاعر عرب:

پروردگارا! ما را به معارف حقيقى، و از همه بالاتر به معرفت ذات پاك و صفات والايت، آشنا گردان.

خداوندا! مى‌دانيم بزرگترين افتخار ما همين علم و معرفت، و آگاهى هرچه‌