20- آيا اين آيه با مسأله «خلود» منافات دارد؟

سؤال‌

عقيده ما اين است: افرادى كه وارد بهشت مى‌شوند ديگر از آن‌جا بيرون نمى‌روند و بطور جاويدان در آن‌جا هستند و بسيارى از آيات، اين مسأله (خلود و ثبات در بهشت) را صريحاً اثبات مى‌كند، ولى از ظاهر آيه 108 سوره هود استفاده مى‌شود كه ممكن است روزى از بهشت بيرون روند:

«وَامَّا الَّذِينَ سُعِدُوا فَفِى الْجَنَّةِ خَالِدِينَ فِيهَا مَا دَامَتِ السَّماوَاتِ وَ الارْضُ الَّا مَاشَا رَبُّكَ عَطَاً غَيْرَ مَجْذُوذٍ؛ امّا آنها كه خوشبخت و سعادتمند شدند، جاودانه در بهشت خواهند ماند تا آسمانها و زمين برپاست، مگر آنچه پروردگارت بخواهد؛ بخششى است قطعى نشدنى».

ظاهر استثناى جمله‌ «الَّا مَاشَا رَبُّكَ؛ مگر اين كه خداى تو بخواهد» مى‌رساند كه ممكن است روزى خدا بخواهد كه آنان را از اين مركز نعمت بيرون كند، در صورتى كه باقى آيات گواه بر اين است كه هرگز آنها از بهشت خارج نخواهند شد، با اين وضع معناى اين آيه چيست؟

پاسخ‌

درست است كه خداوند جهان به افراد سعادتمند در بسيارى از آيات، بهشت‌