19- توبه «نصوح» يعنى چه؟

سؤال‌

در بين مردم راجع به آيه شريفه‌ «يَا ايُّهَا الَّذَينَ آمَنُوا تُوبُوا الَى اللَّهِ تَوْبةً نَصُوحاً» [1] گفتگوهايى است، معناى اين آيه را با صراحت بيان كنيد.

پاسخ‌

«نصح» در لغت به معناى خالص بودن است؛ بنابراين «توبه نصوح» عبارت است از توبه خالص از گناه و لازمه چنين توبه خالصى اين است كه ديگر بازگشت به آن گناه نكند. روايات متعدّدى كه از ائمّه عليهم السلام وارد شده نيز همين حقيقت را تأييد مى‌كند. از جمله در حديثى كه از امام صادق عليه السلام سؤال شد: منظور از «تُوبُوا الَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً» چيست؟ امام عليه السلام فرمود:

«يتوب العبد ثم لايعود فيه؛

منظور اين است كه بنده از گناه خود توبه كند و به سوى آن گناه باز نگردد». [2] در حديث ديگرى از امام هادى عليه السلام نقل شده كه در پاسخ اين سؤال فرمودند:

«ان يكون الباطن كالظاهر؛

توبه نصوح آن است كه باطن انسان در توبه كردن همانند ظاهر او باشد». [3]

[1]. سوره تحريم، آيه 8.

[2]. اصول كافى.

[3]. معانى الاخبار.