47- بازى شطرنج چه حكمى دارد؟

سؤال‌

آيا بازى شطرنج از نظر دين مبين اسلام اشكال دارد يا خير؟ البتّه توجّه داريد كه معمولًا روى شطرنج بندى نمى‌شود و حتّى مى‌توان ادّعا كرد كه گاهى از انجام قمار نيز جلوگيرى مى‌كند. اينك با تذكّر اين نكته كه اكنون شطرنج در جهان به عنوان يك ورزش فكرى شناخته شده و دائماً در توسعه است، تقاضا دارم كه جواب قاطعى براى اين جانب بنويسيد.

پاسخ‌

در ميان علماى ما معروف است كه بازى كردن با آلات قمار بطور كلّى-/ اگر چه بدون شرط بندى باشد-/ حرام است و ممكن است فلسفه اين موضوع آن باشد كه سروكار داشتن با اين آلات-/ خواه و ناخواه-/ انسان را به قمار مى‌كشاند و مخصوصاً درباره بازى شطرنج اخبار متعدّدى از امامام‌ن عليهم السلام به ما رسيده است كه استعمال آلات اين بازى-/ به هر عنوان-/ ممنوع است و عنوان «ورزش فكرى» به اين بازى دادن در حكم مزبور تأثيرى نمى‌گذارد؛ زيرا ممكن است ساير انواع قمار را نيز تحت اين عنوان و به اين عنوان و به اين نام انجام داد؛ چون در خيلى از انواع قمار از جمله بازى با ورق، اين فعّاليّت فكرى وجود دارد ولى مفاسد آنها جاى‌