18- جزيه براى چيست؟

سؤال‌

منظور از بعثت رسول اكرم هدايت و ارشاد مردم است كه همواره توأم با معنويات مى‌باشد؛ ولى از آن طرف، در قوانين اسلام مطالبى ديده مى‌شود كه با غرض اصلى اسلام-/ ارشاد مردم به راه راست-/ سازگار نيست؛ چنان كه مى‌فرمايد: اگر مسيحيان و يهوديان حاضر شوند جزيه بپردازند، آنان را آزاد بگذاريد؛ در صورتى كه جزيه خود نحوى توجّه به امور مادّى است؛ بعلاوه، چگونه اسلام اجازه مى‌دهد كه آنان را تشويق كند كه بر آيين تحريف شده خود باقى بمانند؟

پاسخ‌

يكى از افتخارات اسلام اين است كه كسى را مجبور نمى‌كند كه بطور اكراه پيرو اين آيين گردند، چنان كه در آيه 256 از سوره بقره فرموده است: «لَا اكْرَاهَ فِى الدِّينِ قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَىِّ؛ در قبول دين اكراهى نيست. (زيرا) راه درست از راه انحرافى روشن شده است.» سرّ اين مطلب هم واضح است؛ زيرا اسلام از روز نخست دعوت عمومى خود را براساس منطق و دليل نهاده و در راه مبارزه با خرافات و موهومات، يگانه سلاحش همان تشريح حقايق و روشن نمودن افكار عمومى بوده است. با داشتن چنين سلاح نيرومندى كه افراد بيدار و فهميده را به خود جلب مى‌كند، چه نيازى به زور و اجبار دارد؟