جنبه خرافى داشته حذف كرده، ولى احترام ساده و بى‌آلايش را به صورت «غسل و كفن و دفن» براى مردگان لازم مى‌داند؛ روى اين حساب، موضوع غسل ميّت و ساير تشريفات مردگان، يك نوع احترام بى‌آلايش نسبت به مردگان است.

به عبارت ديگر: اسلام براى انسان ارزشى فوق‌العاده‌اى قائل است و ارزش او را با وسايل و بيانات گوناگون بالا برده، حتّى اين موضوع شامل حال پس از مرگ هم مى‌شود و از نظر قوانين اسلام هيچ‌كس مجاز نيست به مرده مسلمانى اهانت كند، حتّى نمى‌تواند به قبر او نيز اهانت نمايد.

موضوع غسل و كفن و دفن مردگان نيز يك نوع احترام به مقام انسان است؛ احترامى كه جنبه خرافى ندارد.

علاوه بر اين، چون از نظر اسلام مرگ پايان زندگى نيست، بلكه دروازه‌اى نسبت به جهان و زندگى ديگر و نزول در جوار رحمت الهى است، از اين جهت دستور مى‌دهد كه بايستى مردگان را نظيف و پاكيزه كنند و با لباسى ساده و پاك به خاك سپارند تا اين عمل رمز بقاى حيات حقيقى و امتداد زندگى باشد «اين است فلسفه غسل ميّت».

غسل مسّ ميّت‌

پيش از آن كه به اصل پاسخ بپردازيم، لازم است چند نكته را ذيلًا تذكر دهيم:

1-/ نوعاً بازماندگان مرده در اثر از دست دادن فرد عزيزى از افراد خانواده خود احساسات و عواطف بر افروخته‌اى خواهند داشت و لذا نمى‌توانند يك‌باره رابطه خود را با او قطع شده ببينند. آنها در اثر انس و علاقه‌اى كه نسبت به او داشته‌اند، حتّى بعد از مرگ مى‌خواهند او را ببوسند و در آغوش پرمهرشان بگيرند.

2-/ اين نكته نيز كاملًا روشن است كه معمولًا بدن افراد مرده در اثر بيمارى و