3- وضع بى‌خبران در رستاخيز چگونه است؟

سؤال‌

آيا اشخاصى كه در پاره‌اى از نقاط اروپا و آفريقا و آمريكا زيست مى‌كنند و از وقتى كه چشم به جهان گشوده‌اند جز عقايد پدران و مادران خود چيزى نشنيده و نديده‌اند و از محيط خارج هم كوچكترين اطّلاعى ندارند، سرنوشت اينها كه آيين حق را نپذيرفته‌اند در رستاخيز چگونه خواهد بود؟

پاسخ‌

اين گونه افراد وسيله براى تحقيق «دين حق» در اختيار داشته و كوتاهى كرده‌اند البتّه معذور نخواهند بود، ولى در صورتى كه هيچ‌گونه وسيله‌اى در اختيار آنها نبوده و يا به اندازه توانايى در شناسايى آيين حق كوشش نموده‌اند و دستشان به جايى نرسيده است، در پيشگاه خدا معذور خواهند بود؛ يعنى خداوند جهان آنها را مجازات نخواهد نمود ولى اين افراد موظّفند به آنچه از حقايق دريافته‌اند عمل كنند؛ مثلًا، همين اندازه كه عقل آنها گواهى بر وجود خداوند مى‌دهد و يا گواهى به نيكى عدالت و بدى ظلم و فساد و انحراف‌هاى اخلاقى مى‌دهد، بايد طبق آن عمل كنند و به اين افراد در اصطلاح قرآن «مستضعف» گفته مى‌شود و مفسّران عالى‌قدر اسلامى در آيات مربوط به «مستضعف» بحث‌هاى‌