نام کتاب : انوار هدايت، مجموعه مباحث اخلاقى نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 347
تصاوير يا كلماتىاند كه علىرغم ميل شخص به ذهن او هجوم مىآورند. مانند
مادرى كه دچار اين فكر شده بود كه كودكش پس از ترك منزل آسيب خواهد ديد، بهخصوص
كه تصوير ذهنى اين موضوع او را رها نمى كرد.
در برخى موارد افكار وسواسى بيمار همراه با احساس گناه است كه مبادا كارى كرده
كه نتيجه وحشتناكى به دنبال داشته باشد. مرد جوانى پس از ترك منزل نگران بود كه
مبادا سيگار روشن را در جايى گذاشته باشد كه موجب آتشسوزى و از بين رفتن خانه
شود.
خصوصيّت اصلى در افكار فرد وسواس، وجود يك انگيزه غيرمنطقى براى انجام دادن
عملى خاص است، امّا اين انگيزه هرقدر هم قوى باشد در مرحله احساس باقى مىمانَد و
به اجرا درنمىآيد. به عنوان مثال، مردى دائماً انديشه كشتن همسرش او را مىآزرد.
در نتيجه مىكوشيد تا حدّ امكان از او دورى گزيند. يا مردى با ديدن چاقو انگيزه در
او پيدا مىشد كه به فرزند و همسرش آسيب برساند، به همين دليل از نگاه كردن به
چاقو اجتناب مىورزيد، يا آنها را پنهان مىكرد تا بدين وسيله از افكار پليدش
بكاهد.
جوانى از ترس اينكه مبادا هنگام گذر از پل عابر پياده كسى را از بالا به پايين
پرت كند مجبور بود هميشه دستهاى خود را چسبيده به بدن نگاه دارد. يا كس ديگرى
همواره نگران بود كه ميكروبهاى دستش ديگران را آلوده كند به همين دليل مرتّب
دستهايش را مىشست.