بدهيد. خداوند به شما از غذاهاى بهشتى مرحمت كند. آنان همگى مسكين را بر خود مقدّم داشتند و سهم خود را به او دادند و آن شب جز آب ننوشيدند. روز دوم را همچنان روزه گرفتند و هنگام افطار وقتى كه غذا را- كه همان نان جوين بود- آماده كردند، يتيمى بر درِ خانه آمد. آن روز نيز ايثار كردند و غذاى خود را به او دادند و بار ديگر با آب افطار كردند. روز بعد نيز روزه گرفتند. در سومين روز، اسيرى هنگام غروب آفتاب بر درِ خانه آمد، باز سهم غذاى خود را به او دادند، هنگامى كه صبح شد على عليه السلام دست حسنين عليهما السلام را گرفت و خدمت پيامبر صلى الله عليه و آله آمد. چون پيامبر صلى الله عليه و آله آنان را ديد كه از شدّت گرسنگى مى‌لرزند فرمود: اين حالى را كه در شما مى‌بينم بر من بسيار سخت است، سپس برخاست و با آنها حركت كرد هنگامى كه وارد خانه فاطمه عليها السلام شد ديد در محراب عبادت ايستاده، در حالى كه از شدّت گرسنگى شكمش به پشت چسبيده و چشمانش به گودى نشسته، پيامبر صلى الله عليه و آله غمناك شد.

در اين هنگام جبرئيل نازل شد و گفت: اى محمّد، خداوند با چنين خاندانى به تو تهنيت مى‌گويد و آن‌گاه سوره «هل أتى» در اين‌باره نازل شد. [1] 3.

«وَذِكرُكَ اللّه تَبارَكَ وَتَعالى‌ على‌ كُلّ حالٍ‌

؛ ياد خدا كردن در همه حال».

در اينجا جمله «على‌ كلّ حال» بسيار پرمعناست، همچنان كه كلمه «ذكر» خيلى معنا دارد. ذكر بر سه قسم است: لسانى، قلبى، جوارحى و عملى. يعنى اگر انسان خواست كارى انجام دهد مراقب باشد و دريابد كه رضاى خداوند در چيست. بدين معنى كه در همه حال خداوند را حاضر و ناظر بداند. در برخى روايات آمده است:

وَلَيسَ هُوَ قَولُ لاإله‌إلّااللّه واللّه‌اكبر

؛ و آن گفتن لاإله‌إلااللّه و اللّه اكبر نيست، بلكه ذكر اين است كه شخص هميشه به ياد خدا باشد.

جمله «على كلّ حال» (در همه حال)، اعمّ از حال پيروزى و شكست، امنيّت و ناامنى، بيمارى و صحّت است، نه اينكه وقتى در خوشى و شادى هستى او را

[1]. رجوع شود به: تفسير نمونه، ذيل آيه 5 سوره انسان.