برترين اعمال‌

8

يا عَليُّ، سَيّدُ الأعمالِ ثَلاثُ خِصالٍ عِظامٍ: انصافُكَ النّاسَ مِن نَفسِكَ وَمُواساتُكَ الأخَ فِى اللّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَذِكرُكَ اللّهَ تَبارَكَ وَتَعالى‌ عَلى‌ كُلّ حالٍ.

اى على، برترين اعمال سه چيز است: با مردم به انصاف رفتار كنى، با برادران ايمانى به مواسات رفتار كنى، در همه حال به ياد خدا باشى.

بحارالانوار، ج 77، ص 44

نور هدايت‌

در اين حديث پيامبر صلى الله عليه و آله برترين اعمال را بيان كرده است. در حقيقت در اين حديث سه مسأله انصاف، مواسات، ايثار، چگونگى ارتباط با خداوند را بيان فرموده. البتّه موردهاى اوّل و دوم در ارتباط با مردم است:

1.

«انصافُكَ النّاسَ مِن نَفسِكَ‌»

كه ترجمه روان فارسى آن، همان ضرب‌المثل معروف: «هرچه براى خود مى‌پسندى براى ديگران هم بپسند» است. يعنى حقّ ديگران را كه بر گردن تو است احترام بگذار چنانكه دوست دارى ديگران به حقّ تو كه بر عهده‌شان است احترام بگذارند.

«انصاف»، از مادّه «نصف»، يعنى انسان چيزى را به‌طور مساوى بين خودش و ديگرى تقسيم كند. نصف كردن كنايه از عدالت است يعنى نيمى از آنِ تو و نيم ديگر از آنِ من. و اين موضوع تفاوتى نمى‌كند در مورد حقوق اجتماعى باشد يا