توبه و استغفار مجرمان مقدّمه‌اى براى شفاعت پيامبر صلى الله عليه و آله شمرده شده است.

يا در جاى ديگر آمده است: « «قَالُوا يَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنْا ذُنُوبَنَا إِنَّا كُنَّا خَاطِئِينَ* قَالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبّى إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ»؛ گفتند: اى پدر، از خدا آمرزش گناهان ما را بخواه كه ما خطاكار بوديم،- گفت: به‌زودى براى شما از پروردگارم آمرزش مى‌طلبم كه او آمرزنده و مهربان است». [1] در اين آيات نيز آثار ندامت و پشيمانى از گناه در تقاضاى برادران يوسف از پدر، به خوبى ديده مى‌شود.

در مورد شفاعت فرشتگان در قرآن مى‌خوانيم كه استفغار و شفاعت آنان تنها براى افراد باايمان و تابعان سبيل الهى و پيروان حق است: « «وَيَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا وَسِعْتَ كُلَّ شَىْ‌ءٍ رَحْمَةً وَ عِلْمًا فَاغْفِرْ لِلَّذِينَ تَابُوا وَاتَّبَعُوا سَبِيلَكَ وَقِهِمْ عَذَابَ الْجَحِيمِ»؛ و (فرشتگان) براى مؤمنان آمرزش مى‌طلبند (و مى‌گويند:) پروردگارا، رحمت و دانش تو همه چيز را فرا گرفته است؛ پس كسانى را كه توبه كرده و راه تو را پيروى مى‌كنند بيامرز و آنان را از عذاب دوزخ نگاه دار». [2] قرآن در مورد شفاعت‌كنندگان نيز اين شرط را ذكر كرده كه بايد گواه بر حق باشند: « «إِلَّا مَنْ شَهِدَ بِالْحَقّ»؛ مگر آنان كه شهادت به‌حق داده‌اند». [3] به اين ترتيب، شفاعت‌شونده بايد نوعى ارتباط و پيوند با شفاعت‌كننده برقرار سازد، پيوندى از طريق توجّه به حق و گواهى قولى و فعلى به آن، كه اين خود نيز عامل ديگرى براى سازندگى و بسيج نيروها در مسير حق است.

احاديث اسلامى و شفاعت‌

[1]. سوره يوسف، آيات 97 و 98.

[2]. سوره غافر، آيه 7.

[3]. سوره زخرف، آيه 86.