قانون عمومى مرگ‌

1

عَن انَسٍ قالَ: خَطَبَنا رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله عَلى‌ ناقَتِهِ العَضباءَ، فَقالَ: ايُّها النّاسُ، كأنَّ المَوتَ فيها عَلى‌ غَيرِنا كُتِبَ، وَ كأنَّ الحَقَّ عَلى‌ غَيرِنا وَجَبَ، وَكأنَّ ما نَسمَعُ مِن الأمواتِ سَفرٌ عَمّا قَليلٍ الَينا راجِعون، نُبَوّؤُهُم اجداثَهُم، وَنَأكُلُ تُراثَهُم، كأنّا مُخَلَّدونَ بَعدَهُم.

از انس بن مالك روايت شده است كه رسول خدا صلى الله عليه و آله در حالى كه سوار بر شترش به‌نام عَضبا بود، خطاب به آنان فرمود: اى مردم، گويا مرگ فقط براى ديگران نوشته شده (و ما نمى‌ميريم) و حق (و احكام خدا) فقط بر ديگران واجب است و گويا مردگان مسافرانى‌اند كه به‌زودى به‌سوى ما بازمى‌گردند و ما فقط آنان را به خاك سپرده‌ايم و ارثشان را مى‌خوريم، گويى بعد از ايشان جاودان هستيم.

بحارالانوار، ج 77، ص 175

نور هدايت‌

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله در اين حديث شريف به برخى موانع شناخت اشاره فرموده است كه براى فهم بهتر اين موضوع به ذكر مقدّمه‌اى مى‌پردازيم:

در زندگى ما گاه مشكلاتى وجود دارد كه از آن به «موانع شناخت» تعبير مى‌كنيم. در قرآن مجيد نيز آيات فراوانى در اين باره وجود دارد، ولى با كمال تأسّف به سبب عدم انس با قرآن از آنها غافل هستيم. از جمله موانعى كه علما