نام کتاب : انوار هدايت، مجموعه مباحث اخلاقى نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 246
ب) اعتقاد به شفاعت، انعكاسى از جوامع عقبمانده و ارباب و رعيتى است.
ج) اعتقاد به شفاعت موجب تشويق به گناه و رها كردن مسؤوليّتهاست.
د) اعتقاد به شفاعت نوعى شرك و چندگانهپرستى و مخالف قرآن است.
ه) اعتقاد به شفاعت مفهومش دگرگون شدن احكام خداوند و تغيير اراده فرمان اوست.
ولى چنانكه خواهيم گفت همه اين ايرادها از آنجا ناشى شده كه شفاعت را از نظر
مفهوم قرآنى با شفاعتهاى انحرافى رايج در ميان عوام اشتباه كردهاند. از آنجا كه
اين مسأله هم در جهت اثبات و هم در جهت نفى داراى اهمّيّت ويژهاى است بايد
مشروحاً از مفهوم شفاعت، فلسفه شفاعت، شفاعت در قرآن و حديث بحث كنيم تا هرگونه
ابهامى در زمينه آيات مربوط به شفاعت برطرف شود. [1]
مفهوم واقعى شفاعت
واژه «شفاعت» از مادّه «شَفع» بهمعناى جفت و «ضَمُّ الشَّىءِ الى مِثلِهِ»
گرفته شده، نقطه مقابل آن «وتر» بهمعناى تك و تنهاست، آنگاه بر ضميمه شدن فرد
برتر و قوىتر براى كمك به فرد ضعيفتر اطلاق گرديده. اين لفظ در عرف و شرع به دو
معنى بيان شده است:
1. شفاعت در عرف:
هنگامى كه «شفيع» از موقعيّت و شخصيّت و نفوذ خود بهره ببَرد و نظر صاحب قدرتى
را در مورد مجازات زيردستان خود عوض كند كه گاه اين امور با استفاده از نفوذ شخص
يا وحشتى كه از نفوذ او دارند و زمانى با پيش كشيدن مسائل عاطفى و تحت تأثير قرار
دادن عواطف و زمانى با تغيير دادن مبانى فكرى او درباره گناه مجرم و استحقاق او و
مانند اينها صورت مىگيرد.
شفاعت طبق اين معنى هيچ دگرگونى در روحيّات و فكر مجرم يا متّهم ايجاد
نمىكند. تمام تأثيرها و دگرگونىها مربوط به كسى است كه نزد او شفاعت مىشود-
دقّت كنيد.
[1]. رجوع شود به: تفسير نمونه، ذيل
آيه 48 سوره بقره.
نام کتاب : انوار هدايت، مجموعه مباحث اخلاقى نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 246