به هر حال پوزش هنگام اشتباه و پذيرش آن از پوزش‌خواه، كليد خوشبختى، نفوذ در افكار و در دل مردم و از جمله عوامل پيشرفت در زندگى است.

در اين قسمت از كلام گهربار حضرت رسول صلى الله عليه و آله به امام على عليه السلام سخن از شفاعت به ميان آمده است كه براى آگاهى بخشى از آن در اينجا مى‌آيد.

قرآن و مسأله شفاعت‌

بى‌شك مجازات‌هاى الهى چه در اين جهان و چه در قيامت جنبه انتقامى ندارد، بلكه همه آنها در حقيقت ضامن اجرا براى اطاعت از قوانين و در نتيجه پيشرفت و تكامل انسان‌هاست. بنابراين هر چيزى كه اين ضامن اجرا را تضعيف كند بايد از آن دورى كرد تا جرأت و جسارت بر گناه در مردم پيدا نشود. از سوى ديگر، نبايد راه بازگشت و اصلاح را به‌كلّى بر روى گناهكاران بست، بلكه بايد به آنها امكان داد خود را اصلاح كنند و به سوى خدا و پاكى تقوا بازگردند.

«شفاعت» در معناى صحيحش براى حفظ همين تعادل و وسيله‌اى است براى بازگشت گناهكاران و آلودگان، و در معناى نادرستش موجب تشويق و جرأت بر گناه است.

كسانى كه جنبه‌هاى مختلف شفاعت و مفاهيم صحيح آن را از هم تفكيك نكرده‌اند گاه به‌كلّى منكر مسأله شفاعت شده، آن را با توصيه و پارتى‌بازى در برابر سلاطين و حاكمان ظالم برابر مى‌دانند.

و گاه مانند وهّابيان، آيه « «لَا يَقْبَلُ مِنْهَا شَفَاعَةٌ»؛ در قيامت از كسى شفاعت پذيرفته نمى‌شود» [1] را بدون توجّه به آيات ديگر دستاويز قرار داده و به‌كلّى منكر شفاعت شده‌اند.

به هر حال ايرادهاى مخالفان شفاعت را در چند مطلب مى‌توان خلاصه كرد:

الف) اعتقاد به شفاعت، روح سعى و تلاش را تضعيف مى‌كند.

[1]. سوره بقره، آيه 48.