عذرخواهى و قبول عذر

4

يا عَلىّ، مَن لَم يَقبَلِ العُذرَ مِن مُتِنَصّلٍ صادِقاً كانَ او كاذِباً لَم يَنَل شَفاعَتى.

اى على، كسى كه عذرِ عذرخواه را نپذيرد چه در اين عمل راستگو باشد و چه نباشد به شفاعتم نمى‌رسد.

بحارالانوار، ج 77، ص 47

نور هدايت‌

مسأله عذرخواهى و پذيرش عذر هر دو از ارزش‌هاى اخلاقى و اسلامى است. بسيارند كسانى كه اعمال خلافى را مرتكب مى‌شوند، امّا گويى عارشان مى‌آيد كه عذر بخواهند و آن را عيب مى‌دانند، بلكه گاهى به قول مردم: «دو قورت‌و نيم او هم باقى است» و طلبكار. اين عيب بسيار بزرگى است. چه اشكالى دارد اگر انسان خلافى را مرتكب شد، همان‌گونه كه پشيمان شده و در پيشگاه خداوند توبه و استغفار مى‌كند، در پيشگاه خلق هم عذر بخواهد. اگر مردم واقعاً سعه صدر، شجاعت و شهامت عذرخواهى را داشته باشند بسيارى از مشكلات در همان مراحل اوّليّه پايان مى‌پذيرد. گاهى بحث‌ها و جدال‌هاى بى‌سود بر سر مسائل كوچك و پيش‌پا افتاده، مشكلات بزرگى را به وجود مى‌آورد. مثلًا در جادّه كسى در حال رانندگى است، اتّفاق مى‌افتد كه ناگهان راننده ديگرى- عمداً يا غفلتاً- جلوى او مى‌پيچد و بعد عذرخواهى مى‌كند، هر كه باشد قبول مى‌كند.

امّا اگر سر بالا حرف بزند و بگويد: مگر حواس ندارى، مگر خيابان ارث پدرت‌