به‌گونه‌اى باشد كه كج‌خلقى خودش را نشان ندهد.

2. گاهى محروميّت از جايى، سبب بداخلاقى در جايى ديگر مى‌شود. مثلًا در بازار ضرركرده، وقتى به خانه مى‌رود زن و فرزندان را مى‌آزارَد.

اين بداخلاقى بلاى بسيار بدى است، به‌خصوص كسانى كه با مردم سر و كار دارند بايد براى پيشبرد كارها در دل مردم نفوذ كنند و مصداق‌ «لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ» [1] نباشند، بلكه مصداق‌ «فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ‌اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ» [2] باشند. ولى كسانى كه با مردم سرو كار ندارند زياد از خود كج‌خلقى و بداخلاقى نشان نمى‌دهند.

خلاصه گاهى كج‌خلقى تمام برنامه‌هاى انسان را از بين مى‌برد. ازاين‌رو بايد علاوه بر از بين بردن زمينه‌ها و عوامل كج‌خلقى، تمرين خوش خلقى كرد.

حضرت على عليه السلام آن‌قدر حُسن خلق داشت كه دشمنانش او را متّهم به مزّاح مى‌كردند و مى‌گفتند على عليه السلام- العياذ باللّه- بذله‌گو است.

براى اينكه انسان به سوءِخلق مبتلا نشود بايد نقطه مقابل آن را- كه حسن خلق است- در خود بپرورد و به اهمّيّت آن واقف شود. لذا براى اينكه متوجّه شويم حسن خلق تا چه اندازه نزد پيشوايان بزرگ اسلامى اهمّيّت دارد احاديثى از معصومين عليهم السلام را درباره اهمّيّت حُسن خلق برگزيده‌ايم كه به آنها اشاره مى‌كنيم:

نمونه‌اى از حسن خلق پيامبر صلى الله عليه و آله‌

پيروزى پيامبر صلى الله عليه و آله هرچند با تأييد و امداد الهى بود، ولى از نظر ظاهرى عوامل متعدّدى داشت كه يكى از مهم‌ترين آنها جاذبه اخلاقى آن حضرت بود. آن‌چنان صفات عالى انسانى و مكارم اخلاق در او جمع بود كه دشمنان سرسخت را تحت تأثيرقرار مى‌دادوبه تسليم وا مى‌داشت و دوستان را سخت مجذوب خود مى‌ساخت.

[1]. ترجمه: «اگر تندخو و سخت دل بودى مردم از گرد تو پراكنده مى‌شدند». سوره آل عمران، آيه 159.

[2]. ترجمه: «رحمت خدا تو را با مردم مهربان و خوش‌خوى گردانيد». سوره آل عمران، آيه 159.