«آشنا» مى‌نمودند كه هيچ گونه احساس «غربتى» از وجود آنان نمى‌شد.

به دليل اين كه هرگز حساسيّتى روى آنها نشان نمى‌دادند.

گواه زنده‌اى بر گذشته ما

حالا كه اين بحث به ميان آمد بد نيست به عقب برگرديم سرى به گذشته تاريخ شرق مخصوصاً كشورهاى اسلامى‌ بزنيم ببينيم آيا تا بوده چنين بوده و تا هست چنين است؟ يا مطلب طور ديگرى است؟

يك مطالعه دقيق به ما نشان مى‌دهد كه در گذشته كاملًا مطلب به عكس امروز بوده است‌ يعنى ادبيات اسلامى و شرق همراه تمدّن اسلامى و شرقى‌ در تمام اروپاى آن روز نفوذ كرده بود.

از جمله نكات جالبى كه گواه زنده براى تأثير عميق افكار دانشمندان شرق در نهضت علمى اروپا مى‌باشد، وجود اصطلاحات و اسماى فراوانى در رشته‌هاى مختلف علمى و اقتصادى در زبان لاتينى امروز است كه از ريشه عربى گرفته شده و آن روز كه اين علوم از «شرق» به «غرب» انتقال يافت اين‌