مسائل مربوط به آنهاست، و نفوذ و گسترش يك زبان بيگانه در ادبيّات ما دليل روشنى بر توسعه نفوذ آنها در همه شؤون زندگى ما خواهد بود، نفوذى كه به اين سادگى و آسانى ريشه كن نمودن آن ممكن نخواهد شد؛ و بدون ريشه كن نمودن آن هم‌ استقلال كامل‌ ميسر نخواهد گرديد.

نگارنده هرگز مايل نيست از اين گفتار نتيجه بگيريد كه مى‌خواهيم بگوييم شرقيها نبايد زبان‌هاى خارجى را بياموزند، چه اين كه اين سخن بقدرى زننده است كه‌ زبان گوينده‌اش را فوراً مى‌سوزاند!، و مفهوم آن اين است كه خداى نكرده ما بگوييم بايد به دوران «كجاوه» و «پالكى» بازگشت نمود.

پس همان طور كه ما اتومبيلهاى آنها، ماشين‌هاى آن‌ها (نمى‌دانم چه تعبيرى كنم كه كلمه خارجى نباشد) را سوار مى‌شويم و «كلّى» به جان آنها دعا مى‌كنيم بايد چشممان كور شود ادبيّات آنها را كه به منزله‌ «لوازم يدكى» اين مصنوعات است بپذيريم و اگر احياناً دچار كمبود الفاظ شديم به خارج‌ «سفارش» دهيم!

نه از سخنان گذشته ما آن چنان استنباط نكنيد، منظور ما فقط اين بود كه اگر روزگارى احتياج ما به صنايع‌