امّا همان طور كه گفته شد «فرهنگ» نه به معناى محدود «برنامه‌هاى آموزشى» بلكه به معناى وسيع كلمه است كه شامل كليه سازمانهاى فكرى و عقيده‌اى قشرهاى مختلف اجتماع، و همه دستگاههاى تبليغاتى و ادبيات توده، و رسوم و آداب مى‌گردد.

اين تحول دگرگونى كه بايد تحت برنامه‌هاى وسيعى صورت پذيرد (و به گوشه‌اى از آن در بحث گذشته اشاره شد) به منظور بيرون ريختن افكار و عادات و آداب و سننى است كه از طرف بيگانگان به منظور استعمار ممالك شرق از طرق مختلف وارد اين كشورها شده، و يا اگر به اين منظور نبوده عملًا اين اثر را داشته است.

و به تعبير ديگر: براى نجات شرق و ايجاد يك تحوّل اساسى قبل از هر چيز يك‌ خانه تكانى فكرى‌ لازم است، تا كثافات و آلودگيهايى كه غرب در طى چندين قرن با وسايل گوناگون در خانه افكار ملل شرق جاى داده، و متأسفانه حجم آن بر اثر نبودن در و دروازه و كنترل صحيح بسيار زياد است، بيرون ريخته، و براى آينده نيز به اين وضع غلط پايان داده شود.