كوتاهى در عبادت كردند، و عبادت خود را اندك شمرده و به اندك راضى نشدند، خوف آنها را برداشته كه چه مى‌شود آيا رحمت الهى شامل آنها مى‌شود، يا نه، و درباره خوف در چند فراز قبل مبسوطاً بحث شد.

در ذيل آيه شريفه: وَالَّذِينَ يُؤْتُونَ مَا أتَوا وَقُلُوبُهُمْ وَجِلَةٌ: «كسانى كه عملى را انجام داده و قلوبشان ترسناك است». [1] در تفسير صافى از امام صادق (عليه السلام) نقل شده كه: درباره اين آيه از حضرت سؤال شد، فرمودند: «خوف و رجاء آنها است: مى‌ترسند، از اين كه اعمال آنها ردّ شود بر آنها، اگر اطاعت (صحيح و كامل) الهى نكنند، و اميد دارند، اعمالشان قبول درگاه او شود». [2]

و در ذيل همين آيه در مجمع البيان از امام صادق (عليه السلام) نقل شده‌ «معناه خائفةٌ انّ لا يَقْبَلَ مِنْهُم»: «يعنى قلبهاى آنها خوف دارند آنچه انجام داده‌اند، از آنها پذيرفته نشود». [3]

ابوتمام شاعر معروف چنين گفته است:

(از گناهان اجتناب مى‌كند، سپس مى‌ترسد از آنها، گوئى حسنات و اعمال نيك او- و دورى از گناه- خود از گناهان است) از عبادات و ترك معاصى نيز بيمناك است كه شايد وظيفه او بيشتر از اين بوده است.

الهى در ذيل اين دو فراز (فهم لانفسهم متهمون و من اعمالهم مشفقون) چنين مى‌سرايد:

[1]. سوره مؤمنون، آيه 60.

[2]. شرح نهج البلاغه خوئى، جلد 10، صفحه 134.

[3]. شرح نهج البلاغه خوئى، جلد 10، صفحه 134.

[4]. شرح نهج البلاغه ابى الحديد، جلد 10، صفحه 147 ..