فوق را آورد، از آن به بعد، پيامبر صلى الله عليه و آله به او فرمود: تو «زيد بن حارثه» اى، و مردم او را «مولى رسول اللَّه» صلى الله عليه و آله مى‌خواندند. و نيز گفته‌اند: «ابو حذيفه» غلامى به نام‌ «سالم» داشت، او را آزاد كرد، و فرزند خود ناميد، هنگامى كه آيه فوق نازل شد، او را به نام‌ «سالم» مولى «ابى حذيفه» ناميدند. [1]

[مَوْبِق:]

«جَعَلْنَا بَيْنَهُم مَّوْبِقاً»

«مَوْبِق» از مادّه‌ «وبوق» (بر وزن نبوغ) به معناى «هلاكت» است و «موبق» به «مهلكه» گفته مى‌شود. [2]

[موت:]

«مِّن بَعْدِ مَوْتِكُمْ»

بعضى از مفسران‌ «موت» را در اينجا به معناى بى‌هوشى گرفته‌اند، و مى‌گويند: بنى اسرائيل از مشاهده آن صاعقه عظيم همگى بى‌هوش شدند سپس به فرمان خدا به هوش آمدند، بعضى ديگر در توجيه‌گرى پا را از اين فراتر نهاده و «موت» را به معناى جهل، و «بعث» را به معناى «تعليم» دانسته‌اند!

ولى دقت در تعبيرات اين آيه و آيات مشابه آن در سوره‌ «اعراف» به خوبى نشان مى‌دهد كه اين گونه توجيهات زيبنده يك مفسر حقيقت‌طلب نيست. [3]

[مُؤْتَفِكَات:]

«مَدْيَنَ وَ الْمُؤْتَفِكَاتِ»

«مُؤْتَفِكَات» از مادّه‌ «ائتفاك» به معناى انقلاب و زير و رو شدن است، و اشاره به شهرهاى قوم «لوط» است كه به وسيله زلزله شديد زير و رو گرديد. [4]

[مَوْتى‌:]

«فَإِنَّكَ لا تُسْمِعُ الْمَوْتى‌»

«مَوْتى‌» از مادّه‌ «مَوْت» به معناى مردگان است. [5]

[مودّت:]

«وَ جَعَلَ بَيْنَكُم مَّوَدَّةً»

فرق ميان‌ «مودّت» و «رحمت» مكن است از جهات مختلفى باشد:

1- «مودّت» انگيزه ارتباط در آغاز كار است، اما در پايان كه يكى از دو همسر، ممكن است ضعيف و ناتوان گردد، و قادر بر خدمتى نباشد، «رحمت» جاى آن را مى‌گيرد.

2- «مودّت» در مورد بزرگترها است كه مى‌توانند نسبت به هم خدمت كنند اما

[1]. نساء، آيه 33 (ج 3، ص 466)؛ احزاب، آيه 5 (ج 17، ص 216)

[2]. كهف، آيه 52 (ج 12، ص 505)

[3]. بقره، آيه 56 (ج 1، ص 311)

[4]. توبه، آيه 70 (ج 8، ص 48)؛ حاقّه، آيه 9 (ج 24، ص 446)

[5]. روم، آيه 52 (ج 16، ص 502)