پيشگفتار

«قرآن» كتاب آسمانى و مبناى اعتقادات، افكار، تكاليف و وظايف اخلاقى ماست، اين كتاب در چهارده قرن پيش نخست به صورت كلّى و سپس طى بيست و سه سال تدريجاً بر رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله نازل گرديده است.

مسلمانان از همان صدر اسلام اين اهتمام را داشتند كه علوم و دانش‌هاى خود را از آن اخذ و يا با آن تطبيق دهند تا راهى نادرست را طى نكرده باشند و براى فهم معانى آن، علوم صرف، نحو، معانى، بيان، بديع، عروض و ... را بنيان نهادند كه براى مستدل ساختن آنها زحمات فراوانى را متحمل شدند.- اجرهم على اللّه-

از جمله دانشى كه در اين زمينه تأسيس شد «علم لغت» و واژه‌شناسى قرآن از بُعد مفهومى آن بود؛ سپس اين دانش گسترده شد كه در نتيجه مجموع لغت عرب را فرا گرفت و از طرفى نسبت به لغات و كلمات قرآن و يا قرآن و حديث، كتاب‌هاى لغت جداگانه‌اى تأليف شد كه بر اهل تحقيق پوشيده نيست.

از ديد دانشمندان علم تفسير، بهترين كتابى كه لغات قرآن را تفسير كرده، كتاب‌ «مفردات» راغب‌ است كه هيچ مفسرى در تفسير آيات قرآن، از مراجعه به آن بى‌نياز نيست.

كتاب گرانقدر «تفسير نمونه» كه- بحمداللَّه- توانسته در عصر اخير خدمتى شايسته به دانشمندان و طالبان دانش تفسير نمايد نيز مبناى بهره‌گيريش در فهم لغات قرآن، كتاب مزبور و تفسير «مجمع البيان» در مرحله اوّل بوده است.