نتيجه اين‌كه با اين احتمالات نمى‌توانيم از ظهور روايت عقبة بن خالد، كه تمام فقرات روايت او در قضيه واحده‌اى صادر شده، و صدر و ذيل روايت به هم مرتبط است، صرف نظر كنيم.

هم‌چنين وجود «فا» تفريع در نقل «فلا ضرر و لا ضرار»، هر چند مؤيّد اين اتصال و ارتباط است، ولى اين‌گونه نيست كه اگر «فا» نبود، دلالت بر عدم اتصال كند؛ زيرا ظاهر عطف به «واو» نيز اتصال وارتباط را مى‌رساند، هرچند ظهورش كمتر از ظهور «فا» است.

نظر محقّق نايينى قدس سره‌

همان‌گونه كه قبلا اشاره كرديم محقّق نايينى، نظر علّامه شيخ الشريعه اصفهانى (قدّس سرّهما) در استقلال فقره‌ «لا ضرر و لا ضرار» را پذيرفته، وعلاوه بر استدلالات ايشان، قراين ديگرى براى تأييد اين نظر ذكركرده كه دراين‌جا آن‌ها را بيان كرده وپاسخ مى‌دهيم:

1. قضاياى پيامبر صلى الله عليه و آله نزد اماميه و اهل تسنّن، ثبت و ضبط شده است؛ وقتى مشاهده مى‌كنيم كه اين قضيه را كه اهل تسنّن از پيامبر صلى الله عليه و آله، و اصحاب ما از امام صادق عليه السلام، نقل كرده‌اند، كاملًا همانند هم است، در عين حال حكم «لا ضرر» را آن‌ها به صورت مستقل روايت كرده‌اند، اين حدس را در ما تقويت مى‌كند كه «لا ضرر» در روايت ما نيز حكم مستقلى است و ربطى به دو حديث شفعه، و منع زيادى آب، ندارد؛ و اين عقبة بن خالد بوده كه از باب‌