نام کتاب : قاعده لاضرر، ترجمه القواعد الفقهية نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 162
كه حكم كندن درخت به خاطر قطع ماده فساد، و از اين باب است كه پيامبر
صلى الله عليه و آله «أولى بالمؤمنين من أنفسهم» مىباشد؛ حرف صحيحى نيست.
پاسخ محقّق نايينى قدس سره
محقّق نايينى [1] راه ديگرى براى دفع
اين اشكال ذكر كرده و آن اينكه:
هر چند ضرر، از وارد شدن سمره بر مرد انصارى بدون اجازه او نشأت مىگيرد،
ولى منشأ جواز وارد شدن او حقى است كه به واسطه باقى بودن نخل در باغ براى او ايجاد
شده است؛ پس ضرر هر چند از وارد شدن او به باغ نشأت گرفته، ولى اين ضرر معلول وجود
نخل در باغ است، پس رفع اين حكم- جواز دخول- به واسطه رفع منشأ آن (استحقاق ابقاى نخل)،
مانند رفع وجوب مقدّمه به واسطه رفع وجوب ذى المقدّمه خواهد بود.
پس قاعده «لا ضرر»، استحقاق بقاى نخل را رفع مىكند، و لازمه آن جواز
كندن درخت است؛ بنابراين تعليل حكم مزبور به قاعده «لا ضرر»، صحيح است.
[1]. رسالة فى قاعدة نفى الضرر (خوانسارى)، ص 209: «... إلّاأنّه حيث
يكون متفرعا علىإبقاء نخلته فى البستان، فالضّرر ينتهى و ينشأ بالأخرة من علّة العلل،
فينفى حقّ الإبقاء ...».
نام کتاب : قاعده لاضرر، ترجمه القواعد الفقهية نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 162