طبق برخی از روایات، دو هزار سال قبل از هبوط آدم (ع)، فرشتگان به گرد خانه خدا طواف میکردند و هنگام طواف «سبحان الله و الحمدلله و لا اله الاالله والله» اکبر میگفتند.[1]
پس از بنای کعبه، ملائکه شیوه طواف کردن را به آدم آموختند؛ پیشاپیش او حرکت میکردند تا آدم هفت دور طواف نمود.[2] پس از مرگ آدم، شیث نیز به همان شیوه حج نمود.[3] حضرت نوح (ع) نیز با کشتی خود به دور خانه خدا طواف کرد.[4]
پیش از اسلام، اعراب جاهلی طواف را امر مقدسی میدانستند؛ اسلام نیز برای طواف اهمیت ویژهای قائل شد؛ به طوری که طواف را همسنگ نماز دانست.
طواف کعبه محور اعمال حج است و از ارکان مهم آن به شمار میآید. بنابراین در مبحث فلسفه و اسرار هم جایگاهی ویژه دارد که به بعضی از آنها اشاره میشود:
یک. طهارت بدن و لباس
پاکی از آلودگیهای ظاهری و نیز داشتن وضو و غسل، از شرایط حتمی و ضروری طواف است. معنای این شرط آن است که تا طوافکننده خود را از پلیدیهای ظاهری (نجاسات و آنچه نماز در آن صحیح نیست) پاک نکند، لایق طواف خانه معبود نمیشود.
[1] تاریخ مکه، ص 36. [2] التاریخ القدیم، ج 3، ص 14. [3] همان. [4] وسائل الشیعه، ج 5، ص 386.