احتمال «لا لبیک و لاسعد یک» وجود دارد و سرّ رنگ پریدگی از رخسار امام سجاد (ع) و امام صادق (ع) به هنگام تلبیه نیز در همین مطلب نهفته است. در روایتی آمده است: «حجّ زین العابدین (ع) فلما احرم و استوت به راحلة، اصفرّ لونه و وقعت علیه الرعدة و لم یستطع ان یلبی فقیل: الا تلبی فقال: اخشی ان یقول لی لا لبیک ولاسعدیک».[1] در مورد امام صادق (ع) نیز نقل شده است: «کلما هم بالتلبیه انقطع الصوت فی حلقه»، آنگاه که از حضرت علت سؤال میشود، میفرماید: «کیف اجسران اقول لبیک اللهم لبیک و اخشی ان یقول تعالی لی: لا لبیک و لاسعد یک».[2]
به طواف کعبه رفتم به حرم رهم ندادند که تو در برون چه کردی که درون خانه آیی
در روایتی آمده است: «کنت مع ابی جعفر (ع) فی ناحیة من المسجد و قوم یلبّون حول الکعبه فقال اتری هؤلاء الذین یلبّون؟ والله لا صواتهم ابغض الی الله من اصوات الحمیر».[3]
چهار. رسیدن به مقام اجابت و سعادت
درسنامه اسرار و معارف حج؛؛ ص141
لبیک» تنها یک لفظ نیست؛ بلکه رسیدن به مقام «اجابت» است؛ یعنی، رسیدن حاجی به مقامی که رسماً به دعوتی که از او شده، جواب مثبت میدهد. مقام اجابت، مقامی بس رفیع است؛ زیرا در این مقام هم اجابت دعوت پیامبرانی چون آدم، ابراهیم، موسی و پیامبر اسلام است که مردم را به انجام مناسک حج دعوت کردهاند و هم اجابت دعوت خداوند است. رسیدن به مقام اجابت، رسیدن به فوز عظیم است که نصیب هر کسی نمیشود؛ بدین جهت امام صادق (ع) شرط نیل به این مقام را مال حلال و لقمه پاک میداند:
[1] الحج و العمره فی الکتاب و السنه، ص 157، ح 457. [2] علل الشرایع، ص 235، ح 4. [3] وسائل الشیعه، ج 9 ابواب الاحرام، باب 42، ح 3.