يعنى: آيا شما بهترين سواران و سخى‌ترين مردم نيستيد؟ يعنى هستيد. پس سؤال مردم براى توبيخ است. اما سؤال پيامبران بمنظور توبيخ خودشان نيست، بلكه بمنظور توبيخ كفار است.

2- روز قيامت، بهنگام محاسبه، از آنها سؤال مى‌كنند، اما همين كه وارد جهنم شدند، از آنها سؤالى نمى‌كنند. پس در بعضى مراحل سؤال هست و در بعضى مراحل نيست. چنان كه مى‌فرمايد: «آنها را نگه داريد كه آنها مسئولند» (صافات 24) 3- قيامت داراى مواقفى است. در بعضى از موقفها سؤال هست و در بعضى سؤال نيست.

رفع تناقض از دو مورد ديگر

در يك جا مى‌فرمايد:(فَلا أَنْسابَ بَيْنَهُمْ يَوْمَئِذٍ وَ لا يَتَساءَلُونَ) مؤمنون 101 در آن روز نسبتى ميان آنها نيست و از يكديگر سؤال نميكنند) در جاى ديگر مى‌فرمايد:

(وَ أَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلى‌ بَعْضٍ يَتَساءَلُونَ) (صافات 27: آنها بيكديگر روى مى‌آورند و از يكديگر سؤال مى‌كنند) در مورد اول مقصود اين است كه براى كسب خبر و آگاهى چيزى از يكديگر نمى‌پرسند و در مورد دوم منظور اين است كه سؤال و جوابها بمنظور ملامت و سرزنش است. چنان كه مى‌فرمايد:(أَ نَحْنُ صَدَدْناكُمْ عَنِ الْهُدى‌ بَعْدَ إِذْ جاءَكُمْ) (سبا 32: آيا ما شما را از هدايت باز داشتيم؟)

اكنون به اين مطلب اشاره مى‌كند كه سؤالى كه از آنها ميشود براى كسب علم و آگاهى نيست. لذا مى‌فرمايد:

(فَلَنَقُصَّنَّ عَلَيْهِمْ بِعِلْمٍ‌): ما از همه كارهاى آنها به آنها خبر مى‌دهيم، زيرا عالم هستيم، تا بدانند كه اعمال آنها محفوظ است و هر كس بدون هيچگونه ظلمى بكيفر كردار خود مى‌رسد. ابن عباس گويد: مقصود اين است كه نامه اعمالشان اين مطالب را به آنها مى‌گويد: چنان كه مى‌فرمايد:(هذا كِتابُنا يَنْطِقُ عَلَيْكُمْ بِالْحَقِّ) (جاثيه 29: اين است كتاب ما كه بحق با شما سخن مى‌گويد)