بيان آيه 158

قرائت‌

ان تاتيهم: حمزه و كسايى و خلف به ياء و ديگران به تاء خوانده‌اند.

مقصود

اكنون خداوند به تهديد آنها پرداخته، مى‌فرمايد:

(هَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا أَنْ تَأْتِيَهُمُ الْمَلائِكَةُ): اين كافران انتظارى ندارند، جز اينكه فرشتگان براى قبض روح نزد ايشان بيايند. اين معنى از مجاهد و قتاده و سدّى است.

برخى گويند: يعنى فرشتگان براى آوردن عذاب و پريشانى نزد ايشان بيايند. برخى گويند: براى عذاب قبر.

ابو على جبائى گويد: منظور اين است كه آيا پيامبر و اصحابش غير از اين انتظار دارند كه فرشتگان براى يكى از مقاصدى كه گفته شد، بر كافران نازل شوند؟ ممكن است كافران انتظار ديگرى داشته باشند. اما انتظار آنها در برابر اين امور هر چه باشد ناچيز و كم اهميت است و مثل اين است كه هيچگونه انتظارى نداشته باشند.

چنان كه گفته ميشود: فلان كس سخن گفت و نگفت. يعنى آنچه گفت، قابل اعتنا نبود و چنان كه قرآن كريم مى‌گويد:(ما رَمَيْتَ إِذْ رَمَيْتَ وَ لكِنَّ اللَّهَ رَمى‌) (انفال 17) يعنى:

هنگامى كه تير انداختى، تير نينداختى، بلكه خدا انداخت. منظور اين است كه تير انداختن تو مهم نبود.

(أَوْ يَأْتِيَ رَبُّكَ‌): در اينباره اقوالى است: 1- در اينجا مضاف حذف شده و مضاف اليه بجاى آن قرار گرفته. يعنى. يا اينكه امر خدايت بعذاب فرا رسد. چنان كه در مورد(وَ جاءَ رَبُّكَ) (فجر 22) مقصود آمدن امر پروردگار است. اين معنى از حسن است.

حذف مضاف چيزى است كه جايز است. مثل:(إِنَّ الَّذِينَ يُؤْذُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌)