نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 8 صفحه : 300
با وسائل ميكانيكى آب خورده باشد 20/ 1) اين
قول از ابن عباس و محمد بن حنيفه و زيد بن اسلم و حسن و سعيد بن مسيب و قتاده و
ضحاك و طاووس است. 2- از امام صادق بنقل از آباء طاهرينش منقول است كه منظور دادن
اندازهاى است كه ممكن باشد به مساكين. عطا و مجاهد و ابن عمرو سعيد بن جبير و ربيع
بن انس نيز چنين گفتهاند.
اصحاب ما روايت كردهاند كه منظور دادن قبضهها و مشتهاى پى در پى
ايشان است.
ابراهيم و سدى گويند: اين آيه با حكم وجوب دادن يك دهم و يك بيستم،
نسخ شده است، زيرا اين آيه مكى است و حكم زكات در مدينه بيان شد. و چون روايت شده
است كه زكات هر صدقهاى را نسخ كرده است، گويند: زكات در روز چيدن و درويدن
برداشته نميشود. تا ناسخ صدقات باشد، على بن عيسى گويد: اين مطلب صحيح نيست، زيرا
روز چيدن و درويدن، ظرف حق است نه ظرف انجام مأمور به.
(وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ): از حد خود در صرف مال تجاوز مكنيد كه خدا مردم مسرف را دوست
نمىدارد. در اينباره اقوالى است: 1- خطاب بصاحبان مال است. يعنى همه مال را صدقه
ندهيد بلكه براى خانواده هم چيزى باقى بگذاريد.
چنان كه ثابت بن قيس بن شماس ثمر پنجاه نخل را برداشت و همه را صدقه
داد. اين قول از ابو العاليه و ابن جريج است. 2- سعيد بن مسيب گويد: يعنى از اداى
واجب كوتاهى نكنيد. 3- ابو مسلم گويد: يعنى پيش از چيدن، در خوردن زيادهروى مكنيد
و به فقرا ضرر نزنيد 4- يعنى مال را در راه معصيت و بيجا خرج نكنيد 5- خطاب به
پيشوايان است. يعنى بصاحبان مال اجحاف نكنيد و از آنها زيادى نگيريد. اين قول از
ابن زيد است. 6- اين خطاب بعموم است. تا كسى در صرف مال زيادهروى نكند و زمامدار
و حاكم در گرفتن مال مردم و صرف آن زيادهروى و ولخرجى نكنند. و اين قول از لحاظ
فايده، عمومىتر است.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 8 صفحه : 300