بيان آيه 82

لغت‌

ظلم: بكار بردن چيزى در غير محل خود. نابغه گويد

مقصود زمينى است كه در آن باران نباريده است. شاعر چنين زمينى را مظلوم مى‌نامد، زيرا در آنجا عده‌اى مسافر حوضى ساخته‌اند كه محكم نبوده و در جاى خود قرار ندارد.

مقصود

در آيه پيش، اين سؤال مطرح شد كه آيا يكتا پرستان از عذاب خدا ايمن هستند يا مشركين؟ اكنون در اين آيه در پاسخ آن سؤال مى‌فرمايد:

(الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إِيمانَهُمْ بِظُلْمٍ‌): كسانى از عذاب خدا ايمن‌ترند كه او را شناخته و مورد تصديق قرار داده، بوظائف خود پى برده و ايمان خود را با شرك نياميخته‌اند. در اينجا بعقيده ابن عباس و سعيد بن مسيب و قتاده و مجاهد و اكثر مفسرين منظور از ظلم شرك است. از ابىّ بن كعب روايت است كه: مگر نه خداوند متعال مى‌فرمايد:(إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ)؟ (لقمان 13: شرك، ظلمى بزرگ است) از سلمان فارسى و حذيفة بن اليمان نيز همين طور روايت شده است. از عبد اللَّه بن مسعود روايت است كه نزول اين آيه، بر مردم دشوار آمد. گفتند: يا رسول اللَّه، كداميك از ما هستيم كه درباره خود ظلم نكنيم؟! فرمود: منظور اين نيست كه شما تصور مى‌كنيد. مگر نشنيده‌ايد كه بنده صالح، گفت: «پسرم، براى خدا شريك قرار مده، كه شرك، ستمى بزرگ است» (لقمان 13) جبائى و بلخى گويند: هر گناه كبيره‌اى كه موجب آفت زدگى پاداش نيكى انسان شود، ظلم است. بلخى گويد:

اگر فقط شرك، ظلم باشد، بايد مؤمنى كه مرتكب گناه كبيره ميشود، ايمن باشد