بيان آيه 44

قرائت‌

اهل بصره و ابو جعفر و اسماعيل از نافع، «و اخشونى» به ياء در وصل و يعقوب به ياء در وقف و ديگران بدون ياء در موقع وصل و در موقع وقف، قرائت كرده‌اند.

ابو على گويد: اثبات ياء در موقع وقف نيكوست. زيرا فاصله‌ها مثل قافيه‌هاى آخر بيت هستند.

لغت‌

ربانيون: تفسير اين كلمه را قبلا گفته‌ايم. منظور علمايى است كه به امور و تدبير مردم بصير بوده‌اند.

احبار: جمع حبر، عالمان. تحبير يعنى تحسين. شخص عالم نيز نيكو را تحسين و زشت را تقبيح مى‌كند. فراء گويد: بيشتر «حبر» را بكسر شنيده‌ام.

اعراب‌

(بِمَا اسْتُحْفِظُوا): حرف جر، متعلق است به «الاحبار» يعنى «العلماء بما استحفظوا» زجاج گويد: تقدير آن «يحكمون للتائبين من الكفر بما استحفظوا است.

مقصود

چون روى گردانى يهوديان را از احكام تورات، شرح داد، اكنون به وصف تورات و آنچه در آن نازل كرده است، پرداخته، مى‌فرمايد:

(إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْراةَ فِيها هُدىً وَ نُورٌ): ما تورات را فرستاديم كه در آن بيان حق و دلالت بر احكام و نورى است براى هر چه كه مشتبه و تاريك شود. اين معنى از ابن عباس است.

زجاج گويد: يعنى تورات هدايت است كه بيان حكمى مى‌كند كه آنها آمدند از پيامبر