نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 7 صفحه : 114
نخلها و درختان ديگر و از زراعتها بهرهمند
خواهند شد. يعنى در بلاد خود مىماندند و از تبعيد و قتل مصون مىبودند. و بنا بر
اين مىتوانستند از اموال و مزارع و ميوهها و چار پايان استفاده كنند. علت اينكه
در اينجا از ميان منافع نعمتها تنها به خوردن اشاره مىكند، اين است كه: معظم
منافع، خوردن است. بدينترتيب خداوند متعال يهود را بياد نعمتهايى كه از دست
دادهاند، افكنده، آنها را به تاسف وا ميدارد و جواب اينكه مىگفتند خداوند
دستهايش بسته است، مىدهد. برخى گويند: مقصود از(لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ ...) اين است كه در رفاه و
آسايش بودند. چنان كه گفته ميشود: «فلان كس از سر تا پا در خوشى است» نظير آن اين
آيه است.(وَ أَنْ لَوِ اسْتَقامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ
لَأَسْقَيْناهُمْ ماءً غَدَقاً) ...( وَ
مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا
يَحْتَسِبُ) (جن 16 و طلاق 2: اگر بر راه دين پايدار مانده
بودند، آنها را آبى فراوان مىداديم و هر كس كه تقوى پيشه كند، خداوند براى او
راهى قرار دهد و او را از جايى كه گمان ندارد، روزى رساند) پس تقوى يكى از اسباب
فراوانى روزى است.
(مِنْهُمْ أُمَّةٌ مُقْتَصِدَةٌ):
دستهاى از آنها معتدلند و زياده روى و قصورى ندارند.
ابو على جبايى گويد: منظور آن عدهاى است كه با پذيرش اسلام، از
پيامبر اطاعت كردند مجاهد و سدى و ابن زيد نيز چنين گويند. در تفسير اهل بيت نيز
چنين روايت شده است.
برخى گويند: مقصود نجاشى و همراهان اوست. برخى- بنا بنقل زجاج-
گويند:
منظور كسانى است كه با پيامبر، ستيزه نكردند. ممكن است منظور كسانى
باشد كه مسيح را بنده خدا مىدانستند، به خدا.
(وَ كَثِيرٌ مِنْهُمْ ساءَ ما يَعْمَلُونَ): و
بيشتر يهوديان و مسيحيان مرتكب كارهاى زشت مىشوند. اينها كسانى بودند كه در كفر و
انكار پيامبر، پايدارى مىكردند.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 7 صفحه : 114