بيان آيه 110 و 111 و 112

لغت‌

سوء: كار زشتى كه انسان را مواجه شود و «رجل سوء»: مردى كه با امور ناپسنديده با مردم مواجه شود. سيئه. نقيض حسنه است:

يجد: اصل اين كلمه از و جدان بمعناى ادراك است: وجود: ضد عدم، زيرا همانطورى كه شيئى به ادراك ظاهر مى‌شود، به هستى هم ظهور پيدا مى‌كنيد.

كسب: فعلى كه براى منفعت يا دفع ضرر، انجام گيرد، خداوند متصف بكسب نمى‌شود زيرا منفعتى احتياج ندارد و ضررى متوجه او نيست.

مقصود

هم اكنون، خداوند متعال، راه تلافى و توبه از گناهان را به بنده عاصى نشان داده، مى‌فرمايد:

(وَ مَنْ يَعْمَلْ سُوءاً أَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ‌): كسى كه مرتكب كار زشتى شود يا با ارتكاب گناه، بخود ستم كند. برخى گفته‌اند: يعنى با دزديدن زره كار زشتى كند و با نسبت آن دزدى بديگرى بخود ستم كند. برخى گفته‌اند: مقصود از «سوء» شرك و مقصود از ظلم سواى شرك است.

(ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللَّهَ‌): سپس توبه كند و از خداوند طلب آمرزش نمايد.

(يَجِدِ اللَّهَ غَفُوراً رَحِيماً): مى‌فرمايد: اگر چه جريمه ايشان بزرگ باشد، اگر توبه و استغفار كنند، مانع آمرزش و قبول توبه ايشان نخواهد شد.

(وَ مَنْ يَكْسِبْ إِثْماً فَإِنَّما يَكْسِبُهُ عَلى‌ نَفْسِهِ‌): هر كسى گناهى كند، بزيان خود انجام مى‌دهد مثل:(لا تَكْسِبُ كُلُّ نَفْسٍ إِلَّا عَلَيْها) (سوره انعام 164 يعنى هر كسى كارى زشت كند به زيان خود اوست) و مثل:(مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَيْها)