بيان آيه 107- 108- 109

لغت‌

مجادله: بحث و گفتگو، مناظره، مخاصمه، محاجه. ميان اين كلمات فرق مختصرى وجود دارد، زيرا مجادله، نزاع بر سر چيزى است كه ميان دو كس بر سر آن اختلاف است، مخاصمه، نزاع و مخالفت ميان دو كس بنحو غلظت و درشتخويى است، مناظره، آن اختلاف است كه ميان دو كس كه با يكديگر نظيرند، واقع شده باشد و محاجه، گفتگويى است كه با اقامه دليل و حجت مقارن باشد. اصل مجادله، از جدل بمعناى زياد باريك شدن و تندى كردن است. به باز شكارى مى‌گويند: «اجدل» بخاطر اينكه از شديدترين مرغهاست.

تبييت: تدبير و بررسى كردن چيزى در شب، چه در آن وقت، مردم بخانه‌ها رفته و آرميده‌اند.

اعراب‌

ها: حرف تنبيه كه بر سر كلمه: «انتم» و كلمه «اولاء» تكرار شده است يعنى:

«ها انتم الذين جادلتم» زيرا «هؤلاء و هذا» در اشاره به اشخاص حاضر مثل «الذين» هستند، حتى گاهى در اشاره بغير اشخاص حاضر، نيز بمنزله «الذين» يا «الذى» هستند، مثل:

(يعنى و الذى تحملين طليق) يعنى اى عدس، براى عباد، بر تو امارتى نيست، تو ايمن هستى و آن كه حمل مى‌كنى، رهاست.