بيان آيه 7

لغت‌

ذات الصدور: كلمه «ذات» را مؤنث آورده، زيرا مقصود، معنى‌هايى است كه در دلها وارد مى‌شوند. از طرف ديگر، كلمه را مفرد آورده و «ذوات الصدور» نگفته، تا خبر دهد كه بهر معنايى جداگانه علم دارد.

مقصود

در آيه پيش احكامى را در مورد وضو و غسل و تيمم بيان كرد، اكنون انسانها را بياد نعمت‌هاى خود انداخته، مى‌فرمايد:

(وَ اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ‌): كلمه نعمت را مفرد آورد و «نعم» بصورت جمع نگفت، تا بزرگى نعمت را نشان دهد و خاطر نشان كند كه هر نعمتى از خداست و بايد بزرگترين شكرها را به پيشگاهش تقديم كرد، زيرا او اصل نعمتهاست و امورى مثل خلق، حيات، عقل، حواس، قدرت و ابزار زندگى نعمتهاى او هستند.

برخى گفته‌اند: كلمه نعمت، مفيد معناى جنس است و همه نعمتها را شامل مى‌شود.

چنان كه قطعه‌هايى از زمين را «ارض» مى‌نامند.

(وَ مِيثاقَهُ الَّذِي واثَقَكُمْ بِهِ‌): در اين باره اقوالى است:

1- مقصود همان پيمان و بيعتى است كه پيامبر در موقع مسلمان شدن، از آنها گرفت، تا خدا را در همه امور واجب اطاعت كنند. خواه طبق ميلشان باشد يا نباشد.

اين قول از ابن عباس و سدى است.

2- ابو الجارود از امام باقر (ع) روايت كرده است كه: مقصود مطالبى از قبيل حرام بودن چيزهاى غير مباح و كيفيت طهارت و وجوب ولايت است كه در حجة الوداع بيان شده بود. اين معنى داخل در قول اول است.