بيان آيه 140

قرائت‌

عاصم و يعقوب «نزّل» به صيغة معلوم و ديگران «نزل» به صيغه مجهول قرائت كرده‌اند و وجه آنها گذشت.

اعراب‌

(أَنْ إِذا سَمِعْتُمْ‌): هر گاه «نزَّل» به صيغه معلوم خوانده شود «ان» در محل نصب و الا در محل رفع خواهد بود و «ان» مخوف از «انّ» است.

شان نزول‌

ابن عباس گويد: منافقان نزد علماى يهود مى‌نشستند و قرآن را به تمسخر مى‌گرفتند، از اينرو خداوند از اين كار نهى فرمود.

مقصود

پيش از اين، در پيرامون مردم منافق و دوستى آنان با كفار، سخن گفت.

اكنون، آنان را از همنشينى و آميزش آنان نهى كرده، مى‌فرمايد:

(وَ قَدْ نَزَّلَ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ‌): و در قرآن بر شما نازل كرده است.

(أَنْ إِذا سَمِعْتُمْ آياتِ اللَّهِ يُكْفَرُ بِها وَ يُسْتَهْزَأُ بِها فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ‌): كه چون بشنويد كه مشركين و منافقين به قرآن كفر مى‌ورزند و آن را مورد استهزا قرار مى‌دهند، با ايشان منشينيد.

(حَتَّى يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ‌): تا به سخنى ديگر، غير از استهزاى دين بپردازند برخى گفته‌اند: يعنى تا به ايمان برگردند و دست از كفر و استهزاء بر دارند.

آنچه در قرآن در اينباره نازل شده، در سوره انعام است:( وَ إِذا رَأَيْتَ الَّذِينَ يَخُوضُونَ فِي آياتِنا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ) (آيه‌