كرده باشند يا ديه خون انسان است يا ... در اين باره در اوايل سوره آل عمران بحث كرده‌ايم.

(فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئاً): از آنچه به او داده‌ايد، چيزى پس مگيريد.

(أَ تَأْخُذُونَهُ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبِيناً): اين استفهام انكارى است يعنى: آنچه از آنها مى‌گيريد، باطل و ظلم و گناهى واضح است. بقولى معناى آن اين است كه: آيا با انكار اينكه زن مالك آن مال است، مال را از او ميگيريد؟ اين انكار، بهتان شمرده مى‌شود، زيرا شوهر وقتى كه بناحق، منكر، مالكيت زن مى‌شود، در حقيقت دروغ و تهمت بسته است.

برخى گفته‌اند: با اين كه گرفتن مال زن در هر حال نارواست، خواه مرد بخواهد او را طلاق دهد و همسرى ديگر اختيار كند و خواه نخواهد. چرا در صورت طلاق، گرفتن آنچه به زن داده شده، مورد نهى قرار گرفته است؟

جواب اين است كه: در موقع تغيير همسران اين توهم پيش مى‌آيد كه مى‌توانند آنچه به اولى داده شده، از او بگيرند و به دومى بدهند. خداوند بيان فرمود كه اين كار روا نيست و اشكال را بر طرف ساخت و مقصود اين است كه اگر خواستيد از همسرتان جدا بشويد، چه بجاى او ديگرى قرار دهيد، بايد آنچه باو داده‌ايد از او نگيريد.

(وَ كَيْفَ تَأْخُذُونَهُ وَ قَدْ أَفْضى‌ بَعْضُكُمْ إِلى‌ بَعْضٍ‌): چگونه مال را از ايشان مى‌گيريد در حالى كه با يكديگر تماس گرفته و خلوت كرده‌ايد؟ كلمه افضاء كنايه از مجامعت است چنان كه ابن عباس و مجاهد و سدى گفته‌اند و برخى گفته‌اند منظور از افضا خلوت صحيح است: اگر چه مجامعتى صورت نگيرد. علت اين كه خلوت را افضاء ناميده، اين است كه در موقع خلوت، براى مجامعت مانعى وجود ندارد. اصحاب ما هر دو قول را روايت كرده‌اند.

در تفسير كلبى از ابن عباس است كه: افضاء، اين است كه زن و مرد در يك بستر جمع شوند، اعم از اينكه مجامعت كنند يا نكنند. در هر دو حالت مهر بر شوهر واجب مى‌شود.