«لا يستوى القاعدون غير اولى الضرر» و من نوشتم.

مقصود

از آنجا كه خداوند، تشويق به جهاد كرده بود، در اين آيه فضيلت و ثواب آن را شرح داده، و فرمود:

(لا يَسْتَوِي الْقاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ‌): مردم مؤمنى كه از حضور در ميدان جنگ، سر باز مى‌زنند و آنهايى كه از بستر نرم و آسايش چشم پوشيده، سختيهاى جنگ و دشواريهاى برخورد با دشمن را تحمل مى‌كنند، معادل نيستند.

(غَيْرُ أُولِي الضَّرَرِ): مگر آنها كه دچار كورى و بيمارى و عوارض ديگرى هستند كه نمى‌توانند بميدان جنگ، روند.

(وَ الْمُجاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ‌): و آنان كه در راه دين خدا جهاد مى‌كنند كه سخن خداوند برترى پيدا كند و قدرت و توان خود را در راه جنگ با دشمنان خدا و عظمت يافتن دين. بكار مى‌اندازند.

(بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ‌): مال را براى سستى نيرنگ دشمنان، صرف مى‌كنند و خويشتن را رودرروى دشمن قرار مى‌دهند.

(فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجاهِدِينَ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ عَلَى الْقاعِدِينَ دَرَجَةً): خداوند فضيلت و منزلت جهاد كنندگان را بر تخلف كنندگان، برترى داده است.

(وَ كُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنى‌): قتاده و ديگر مفسران گويند: يعنى خداوند بهر دو گروه- جهاد كنندگان و تخلف كنندگان- وعده بهشت داده است.

بنا بر اين آيه دلالت دارد بر اينكه: جهاد واجب كفايى است زيرا اگر واجب عينى بود، آنان كه بدون عذر، تخلف كرده‌اند، سزاوار پاداشى نبودند. مقاتل گويد: منظور از «كل» جهاد كنندگان و تخلف كنندگانى است كه عذرى دارند و نمى- توانند در جنگ، شركت جويند.

(وَ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجاهِدِينَ عَلَى الْقاعِدِينَ أَجْراً عَظِيماً، دَرَجاتٍ مِنْهُ‌): خداوند جهاد كنندگان را بر تخلف كنندگان بى عذر، با پاداشى عظيم و منزلتهاى كرامت كه برخى‌