است كه مى‌گفتند: بخدا اگر بما امر شود، اطاعت مى‌كنيم پس خداى را حمد مى‌كنيم كه ما را به اين كار امر نكرد. از اين جماعت، عبد اللَّه بن مسعود و عمار ياسر هستند.

از اينرو پيامبر فرمود: «برخى از افراد امت من، مردانى هستند كه ايمان در دل ايشان از كوه‌هاى بلند استوارتر است».

(وَ لَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا ما يُوعَظُونَ بِهِ لَكانَ خَيْراً لَهُمْ وَ أَشَدَّ تَثْبِيتاً): اگر به امر خدا عمل مى‌كردند، براى آنها بهتر و از لحاظ بصيرت در امر دين، سختتر بود. لفظ تثبيت، كنايه از بصيرت، قرار داده شده است زيرا كسى كه در كار دينش بصيرت داشته باشد، در دينش ثابت قدم‌تر و در اعتقادش قويتر و هميشگى‌تر از آنانى است كه در باره دين بصيرتى نداشته باشند. بقولى معنايش اين است كه: اگر آنها موعظه خدا و رسولش را در امور دين و دنيا قبول كنند. ثبات آنها به حق بيشتر و از گمراهى و اشتباه دورتر خواهند بود. چنان كه خداوند مى‌فرمايد:

(وَ الَّذِينَ اهْتَدَوْا زادَهُمْ هُدىً) (سوره محمد 17 يعنى آنان كه هدايت پذير باشند، خداوند بر هدايتشان مى‌افزايد) برخى هم گفته‌اند: معناى آن اين است كه: نفع آنها از حق بيشتر است زيرا دوام دارد و هيچگاه باطل نمى‌شود و سرانجام به پاداش آخرت، اتصال پيدا مى‌كند، در حالى كه نفعى كه آنها از باطل مى‌گيرند، دوام ندارد و سرانجام بكيفر آخرت، متصل مى‌شود.

بلخى گويد: معناى آيه اين است كه اگر كشتن و خارج شدن از ديار، بر آنها واجب مى‌شد انجام نمى‌دادند. اكنون كه اين كارها بر آنها واجب نشده است، كارهاى آسانى كه بآنها دستور داده شده، انجام دهند كه براى آنها بهتر و در راه ثبات ايمان محكمتر است. در دعا آمده است كه: «اللَّهم ثبتنا على دينك» يعنى بما چيزى لطف كن كه با آن بر دينت استوار بمانيم.

(وَ إِذاً لَآتَيْناهُمْ مِنْ لَدُنَّا أَجْراً عَظِيماً): اين جمله متصل به قبل است. يعنى: اگر آنها چنين مى‌كردند، از جانب خود به آنها اجرى عظيم مى‌داديم كه احدى بكنه آن پى نبرد و پايان و حد اعلاى آن را درك نكند. كلمه:(مِنْ لَدُنَّا) براى افاده اين‌