بيان آيه 44- 45

لغت‌

عداوت: يارى نكردن و دورى از آن. ضد آن ولايت است كه نزديك شدن براى يارى است. بغض: اراده اهانت و خفيف كردن است و ضد آن محبت است كه اراده احترام و تعظيم است.

كفايت: رسيدن بحدى است كه حاجت بر طرف شود. اكتفاء و استغنا اين است كه يكى را بگيرند و بقيه را رها كنند.

نصرت: زياد كردن نيروى شخص براى غالب شدن است و معونت هم مثل نصرت است و ضد آن خذلان است كه ترك كمك است و عقوبت شمرده مى‌شود.

اعراب‌

(كَفى‌ بِاللَّهِ‌): در باره باء دو قول است: 1- براى تاكيد اتصال است 2- زجاج گويد بمعنى اكتفوا باللَّه است، اما محل آن باتفاق همه رفع است.

شان نزول‌

آيه‌ها در باره رفاعة بن زيد بن سائب و مالك بن دخشم كه در موقع تكلم با پيامبر گرامى زبان خود را مى‌پيچيدند و از او عيبجويى مى‌كردند نازل شده‌اند.

مقصود

چون خداوند احكام واجب العمل را بيان داشت، در صدد تحذير از مخالفت آن برآمده، مى‌فرمايد:

(أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ‌): ابن عباس مى‌گويد: يعنى آيا علم تو به يهوديانى كه بهره‌اى از كتاب تورات برده‌اند، منتهى نشد؟

(يَشْتَرُونَ الضَّلالَةَ): كه گمراهى را به هدايت مى‌خرند و پيامبر را تكذيب مى‌كنند.