نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 5 صفحه : 161
از امام باقر (ع) نيز روايت شده و مؤيد آن
روايت عايشه از پيامبر گرامى است كه: «هر گاه در حال نماز دچار چرت و كسالت خواب
باشيد نماز را مخوانيد زيرا ممكن است بدون توجه، در باره خود دعاى بدى كند.
(حَتَّى تَعْلَمُوا ما تَقُولُونَ):
تا سخن خود را تميز دهيد. برخى گفتهاند: يعنى بتوانيد آنچه از قرآن قرائت مىكنيد:
حفظ كنيد.
(وَ لا جُنُباً إِلَّا عابِرِي سَبِيلٍ حَتَّى تَغْتَسِلُوا): در باره معناى آن دو قول است: 1- در حالت جنابت، به نماز نزديك
مشويد مگر اينكه مسافر باشيد، در اين صورت مىتوانيد نماز را به تيمم بخوانيد چه
تيمم اگر چه نماز را مباح مىكند ولى رفع حدث جنابت را نمىكند. اين مطلب از على
(ع) و ابن عباس و سعيد بن جبير و مجاهد است. 2- در حالت جنابت وارد مساجد مشويد،
مگر اينكه راهگذار باشيد. اين مطلب از جابر و حسن و عطا و زهرى و ابراهيم و مروى
از امام باقر (ع) است و «عابرى سبيل» يعنى راهگذران، اما پس از غسل كردن مانعى
نيست. اين قول قوىتر است زيرا خداوند حكم جنابت را در آخر آيه در صورت نبودن آب
بيان كرده است و اگر منظور از اين جمله هم معنايى باشد كه در اول گفته شد، تكرار
لازم مىآيد. خداوند حكم داخل شدن اشخاص جنب را در مساجد در اول آيه و حكم نماز او
را در صورت نبودن آب در آخر آيه ذكر كرده است.
(وَ إِنْ كُنْتُمْ مَرْضى): اگر مريض باشيد.
گفته شده است در باره مرد بيمارى از انصار كه نمىتوانست برخيزد و وضو بگيرد، نازل
شد. مرضى كه باعث جواز تيمم مىشود عبارت است از: جراحت، شكستن و دمل بشرطى كه
استعمال آب براى آنها مضر باشد اين قول از: ابن عباس، ابن مسعود، سدى، ضحاك، مجاهد
و قتاده است. حسن و ابن زيد گويند: منظور كسى است كه نتواند آب استعمال كند و كسى
هم نباشد كه در استعمال آب به او كمك كند. حسن براى مجروح، تيمم جايز نمىداند.
آنچه از امام باقر (ع) و امام صادق (ع) روايت شده اين است كه در همه اين موارد،
تيمم جايز است.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 5 صفحه : 161