ولى در آن آيه متعلق اراده توبه نيست، بلكه چنان كه گذشت متعلق آن محذوف است علت اينكه خداوند «ميل» و انحراف را به عظمت توصيف كرده، اين است كه گنهكار با گنهكار انس مى‌گيرد و كوشش مى‌كند كه او را بگمراهى بيشترى بكشاند، همانطورى كه اهل طاعت با اهل طاعت، انس مى‌گيرند. آرى‌

مردم عاصى كوشش مى‌كنند، كه سايرين را در معصيت با خود شريك سازند تا از ملامت و توبيخ ايشان، آسوده گردند مثل‌(وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَيُدْهِنُونَ) (سوره قلم آيه 9) يعنى: دوست دارند كه شما ملايمت كنيد تا آنها نيز ملايمت كنند)(وَدُّوا لَوْ تَكْفُرُونَ كَما كَفَرُوا) (سوره نساء 89 يعنى خوش دارند كه شما هم مثل ايشان كافر شويد) چنان كه مى‌گويند: «كسى كه خرمنش آتش گرفت دلش مى‌خواهد خرمن ديگران نيز آتش بگيرد.» اين است طبيعت انسانها.

(يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُخَفِّفَ عَنْكُمْ‌): خداوند مى‌خواهد در مورد زنها و اجازه ازدواج با كنيزان، براى شما تخفيف قائل شود. اين معنى از مجاهد و طاووس است و ممكن است منظور اين باشد كه خداوند مى‌خواهد با قبول و توفيق توبه براى شما تخفيفى بدهد و ممكن است منظور اين باشد كه خداوند مى‌خواهد بطور كلى در تكاليف شما تخفيفى بدهد كه نسبت بامتهاى پيشين چنين تخفيفى نداده بود.

(وَ خُلِقَ الْإِنْسانُ ضَعِيفاً): انسان طورى آفريده شده است كه در مورد زنان كم صبر است. برخى گفته‌اند: منظور اين است كه انسان طورى آفريده شده است كه در برابر هوى و شهوت، مقاومت نمى‌كند و با ترس و حزن بزانو در مى‌آيد

.