بيان آيه 180

قرائت:

يحسبن را بعضى به (ياء) و بعضى به (تاء) اول خوانده‌اند.

تفسير:

(وَ لا يَحْسَبَنَ‌): بخل كنندگان گمان نبرند.

(الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ‌)- كسانى را كه خداوند اموالى بآنها اعطا كرده و در پرداخت حقوق واجبه آن بخل ميورزند.

(هُوَ خَيْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ‌)- اين بخل خير ايشان است بلكه شر آنهاست.

اينمعنى بنا بر قرائت اول (يحسبن با ياء) است.

و اما بر حسب قرائت ديگر (تحسبن با تا) معنى چنين است:

اى شنونده گمان مبر و اى محمد 6 خيال مكن كه بخل بخيلان بنفع ايشان است بلكه مايه ضرر و شر آنهاست خطاب به پيغمبر است ولى مراد از خطاب ديگران هستند (زيرا پيغمبر چنين گمان نميكنند).

(سَيُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا بِهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ)- در معنى اين جمله چند قولست:

1- يعنى مالهايى را كه در بخشش آن بخل كرده‌اند بر گردن آنها حلقه و طوق خواهد شد و اين آيه درباره كسانيست كه زكاة نميدهند و اين مطلب از حضرت امام پنجم امام باقر (ع) روايت شده و اين قول از ابن مسعود و سدى و شعبى و ديگران است.

و از پيغمبر اكرم 6 روايت شده كه مردى نيست كه از دادن زكاة خود دارى كند مگر اينكه خداوند در قيامت مارى بر گردن او قرار خواهد داد و بعد اين آيه را خواند.

و فرمود هيچكس نيست كه رحم و فاميل او از نعمتهايى كه خدا بدو انعام فرموده‌