بيان آيه 168

لغت:

(درأ): دفع كردن. درأ عنه: دفع عنه: از او دفع كرد و برگردانيد.

تفسير:

(الَّذِينَ قالُوا)- منافقين كه گفتند( لِإِخْوانِهِمْ‌)- ببرادران نسبى خود نه دينى مراد عبد اللَّه ابى و ياران اويند.

(وَ قَعَدُوا)- يعنى همين كسانى كه اينسخن گفتند از جنگ نشستند. (از جابر و سدى و ربيع).

(لَوْ أَطاعُونا)- يعنى اگر از ما اطاعت ميكردند. و از مدينه بيرون نميرفتند و در جنگ شركت نميكردند.

(ما قُتِلُوا)- كشته نمى‌شدند.

(قُلْ‌)- بگو اى محمد 6.

(فَادْرَؤُا)- بگردانيد( عَنْ أَنْفُسِكُمُ الْمَوْتَ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ‌)- اگر راست مى‌گوييد (در اين ادعاى خود) مرگ را از خود. و نخواهيد توانست زيرا ممكنست دشمن در خانه‌هايتان بر شما دست يابد و شما را بكشد.

و اينكه خداوند ميفرمايد: اگر مرگ را از خود بگردانيد راست ميگوييد در جواب گفته آنهاست كه ميگفتند اگر از مدينه بيرون نميرفتند و در خانه ميماندند كشته نميشدند. خداوند ميفرمايد: اين سخن را كسى ميتواند بگويد كه عالم بغيب باشد و چنين كسى بايد موجبات مرگ را از خود برطرف كند و از پيش آمدهاى سوء بواسطه اطلاعى كه دارد بر كنار بماند.

در اين آيه ترغيب بر جهاد است و بيان اينكه چون هر مرگى با اجل مقدر است و جهاد رفتن و نرفتن اثرى در جلو و عقب انداختن اجل ندارد پس نميتواند ترس از مرگ موجب خوف از جهاد باشد زيرا چه بسيار مجاهد كه سالم بماندند و چه بسيار خانه نشين كه بمردند و كشته شدند پس بايد توكل بر خدا كرد.